Έως σήμερα η πολύ σημαντική απόφαση ενός νέου ως προς την επαγγελματική κατεύθυνση που θα ακολουθήσει βασιζόταν συνήθως σε ανεξέλεγκτους παράγοντες (επιθυμίες γονιών, επαγγέλματα της μόδας, τάσεις της εποχής, κλπ). Σήμερα οι νέοι, αντιλαμβανόμενοι το περιβάλλον στο οποίο καλούνται να χτίσουν την επαγγελματική τους καριέρα νιώθουν μεγάλη ανασφάλεια και συναισθηματική αποσταθεροποίηση, καταστάσεις που δημιουργούν σοβαρά προβλήματα σε προσωπικό και οικογενειακό επίπεδο.
Άρα η ανάγκη για συμβουλευτική επαγγελματικού προσανατολισμού σε έφηβους, αλλά και ενήλικους που αναζητούν νέα επαγγελματική κατεύθυνση, γίνεται πιο επίκαιρη από ποτέ.
Με το LaFigura ταξιδέψαμε στα όμορφα Γιάννενα και συναντήσαμε εκεί την Ανθή Τουρμούσογλου, μια ιδιαίτερα έμπειρη και πιστοποιημένη Σύμβουλος Επαγγελματικού Προσανατολισμού Εφήβων(15-17), Σύμβουλος Προσωπικότητας παιδιών (9-12), Σύμβουλος Μαθησιακών Ικανοτήτων-Δυσκολιών παιδιών (από 5 χρονών), Σύμβουλος Φοιτητών και Ενηλίκων για επιλογή μεταπτυχιακού, Πιστοποιημένη Σύμβουλος Ενηλίκων για Επαναπροσδιορισμό καριέρας και καθηγήτρια της Αγγλικής γλώσσας για πάνω από 30 χρόνια.
anthitourmousoglou@gmail.com
1.Ποιος είναι ο ρόλος και οι αρμοδιότητες του συμβούλου επαγγελματικού προσανατολισμού;
Ο ρόλος του Επαγγελματικού Συμβούλου είναι άκρως απαραίτητος γιατί θα «ασκήσει» τα άτομα στην λήψη απόφασης και θα διαγνώσει μέσα από κατάλληλα εργαλεία τα κατάλληλα επαγγέλματα και χώρους επαγγελματικούς για το συγκεκριμένο υποψήφιο ατομικά, σύμφωνα με τα θέλω του, τα μπορώ του, τις κλίσεις του, τα ενδιαφέροντά του, τις δεξιότητες του γηγενείς και επίκτητες. Η λήψη της επαγγελματικής απόφασης σπουδών- επαγγέλματος που καλούμαστε να πάρουμε στο Λύκειο είναι μία από τις πιο σοβαρές και καίριες για τη ζωή μας. Έτσι όπως την αποκαλώ εγώ «Απόφαση ζωής».
2.Πόσο σημαντικό είναι στις μέρες μας, να ζητούν τα παιδιά τη βοήθεια σας;
Τα παιδιά αισθάνονται βάρος και χρειάζονται βοήθεια και υποστήριξη για μια τέτοια απόφαση . Οι περισσότεροι παίρνουν μια απόφαση ή διαισθητικά ή με έναν εξαρτημένο τρόπο δηλαδή αποφασίζουν άλλοι γι’αυτούς – γονείς , φίλοι , δάσκαλοι, εκπαιδευτικοί κτλ- αλλά οι συνέπειες θα αφορούν μόνο εμάς επαγγελματικά και όχι μόνο. Η απόφαση κατάλληλου επαγγέλματος θα περιορίσει ή θα αυξήσει τις μετέπειτα ευκαιρίες και θα καθορίσει τις μετέπειτα ευκαιρίες και θα καθορίσει το μέλλον ακόμα και σε κοινωνικό ή προσωπικό επίπεδο και σε προσωπική εξέλιξη.
3. Από ποια ηλικία θα πρέπει τα παιδιά να κάνουν μαθησιακά τεστ και πότε να κάνουν το τεστ δεξιοτήτων;
Τα μαθησιακά τεστ μπορούν να αρχίσουν τα γίνονται από ηλικίας 5 ετών μέχρι και 15. Μπορείς να διαγνώσεις και να προλάβεις πολλά θέματα . Οι ειδικοί που έχουν και τεχνογνωσία και τα κατάλληλα εργαλεία μπορούν να διαγνώσουν και να δοθεί κατάλληλη εκπαιδευτική αγωγή στο άτομο έτσι ώστε η μάθηση να είναι ευκολότερη ,πιο ταιριαστή για το άτομο και αποτελεσματικότερη. Τα τεστ δεξιοτήτων μπορούν να γίνουν από ηλικίες 8 και άνω και εκεί βλέπουμε τις δυναμικές που έχει κάποιο άτομο να ενισχυθούν καθώς και τα αδύνατα σημεία που πρέπει να επιληφθούμε ως παιδαγωγοί.
4. Ξένες Γλώσσες, STEAM, Πληροφορική, Αθλήματα, Μουσική, Καλλιτεχνικά. Στον 21ο αιώνα ποιες θεωρείτε ότι είναι οι δεξιότητες που πρέπει να έχει ένας μαθητής, ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες του μέλλοντος;
Οι δεξιότητες είναι κάτι που ασκείσαι άρα μπορούν να διδαχθούν. Αν υπάρχει και το φυσικό υπόβαθρο ακόμα καλύτερα δηλαδή θα ευοδώσουν νωρίτερα και αποδοτικότερα. Σίγουρα οι ξένες γλώσσες και η Πληροφορική είναι άκρως απολύτως απαραίτητες δεξιότητες. Όσο για τα υπόλοιπα εξαρτάται από το ταλέντο και κλίση και μπορούν να λειτουργήσουν και σαν ενδιαφέροντα ή δραστηριότητες για τον ελεύθερο χρόνο μας ανάλογα με το τι μας αρέσει.
5.Το Υπουργείο Παιδείας προσανατολίζεται σε εκπαιδευτικές καινοτομίες που άπτονται και του δικού σας επιστημονικού πεδίου. Ενδεικτικά, σκέφτεται να εισάγει το μάθημα της επιχειρηματικότητας, καθώς και εργαστήρια Δεξιοτήτων στο Νηπιαγωγείο, στο Δημοτικό και στο Γυμνάσιο. Ποια η γνώμη σας για αυτό; Θεωρείτε ότι αυτές οι καινοτομίες θα δώσουν σημαντικά εφόδια στον μαθητή ώστε να μπορέσει να διεκδικήσει τη θέση που στο σύγχρονο επαγγελματικό στίβο;
Νομίζω ότι το Υπ.Παιδείας σωστά προτίθεται να εισάγει τέτοιου είδους μαθήματα που θα ανοίγουν τους ορίζοντες και θα εκθέτουν τους μαθητευόμενους σε πιο κριτική σκέψη και δημιουργικότητα καθώς και τεχνικές συναλλαγής. Εξ’ άλλου , τι άλλο κάνουμε , άρα και πρέπει να διδαχτούμε, σε όλη μας τη ζωή; Το πώς θα μπορέσουμε να συναλλασσόμεθα πιο αποτελεσματικά και προσοδοφόρα σ’ όλους τους τομείς. Μαθήματα ζωής λοιπόν χρειαζόμαστε όλοι μας για να βγούμε στο επαγγελματικό –κοινωνικό στίβο.
6. Οι περισσότεροι γονείς οδηγούν τα παιδιά τους στα δικά τους επαγγέλματα. Στην περίπτωση, όμως, που το παιδί δεν εκδηλώσει κάποια άλλη επιθυμία ή κάποιο ταλέντο και δεδομένης της ανεργίας και της εργασιακής αβεβαιότητας, είναι τελικά τόσο κακό το να ακολουθήσει το παιδί έναν πιο «σίγουρο» δρόμο που τουλάχιστον θα του εξασφαλίζει τα προς το ζην;
Δεν έχω καμιά αντίρρηση για να οδηγηθεί ένα παιδί σ’ ένα επάγγελμα που κληρονομεί από τον γονέα αν το ίδιο το επιθυμεί και του ταιριάζει. Διαφορετικά είναι σαν να καταδικάζουμε ότι πολυτιμότερο έχουμε με την ετικέτα της «σιγουριάς” και «δυστυχίας» μαζί. Τελικά τι θέλουμε για τα παιδιά μας; Να είναι «σίγουρα» και δυστυχισμένα ή πιο «ψαγμένα» και ευτυχισμένα; Και στην εποχή που διανύουμε ποιο είναι τελικά το «σίγουρο»; Ο αρχιτέκτονας; Ο δικηγόρος; Ο γιατρός; Ο εκπαιδευτικός; Παραδοσιακά καταξιωμένα επαγγέλματα βρίσκονται σε κρίση και ύφεση ήδη. Για ποια σιγουριά μου μιλάτε; Πως να υποστηρίζεις κάτι που είναι «σίγουρο» για τους άλλους και «απεχθές» για σένα; Γίνεται;
7. Από την εμπειρία σας ως σύμβουλος επαγγελματικού προσανατολισμού, υπάρχουν ακόμα γονείς που «αποφασίζουν και διατάζουν» αναφορικά με τις σπουδές του παιδιού τους; Τι τους λέτε;
Ευτυχώς , τα τελευταία χρόνια, οι περισσότεροι γονείς είναι ανοιχτοί και δεν «αποφασίζουν και διατάζουν» για την πορεία σπουδών και επαγγέλματος των παιδιών τους. Είναι πιο συνεργάσιμοι και ακούνε τους ειδικούς και κυρίως το παιδί τους και τα θέλω του. Αυτό είναι πολύ ενθαρρυντικό και αισιόδοξο γιατί σημαίνει ότι θα στηρίξουν τις επιλογές του παιδιού τους. Εκτός από κάποιες περιπτώσεις και κυρίως όταν προκύπτουν άκρως καλλιτεχνικά επαγγέλματα που εκεί οι γονείς είναι πιο προβληματισμένοι και ανήσυχοι. Εγώ τι τους λέω; Ότι τις απαντήσεις τις έχει δώσει το ίδιο τους το παιδί και η αποδοχή και η εξεύρεση λύσεων είναι η πιο σωστή αντίδραση και απόφαση συλλογικά.
8. Σημαντικό ποσοστό παιδιών ενδιαφέρεται για την επιχειρηματικότητα και την έρευνα. Υπάρχουν τέτοιες επαγγελματικές προοπτικές για τα νέα παιδιά στην Ελλάδα; Ποια θα λέγατε, ότι είναι τα επαγγέλματα ή οι τομείς που θα γνωρίσουν τη μεγαλύτερη άνθηση την επόμενη 10ετία στην Ελλάδα; Μπορείτε να κάνετε κάποια πρόβλεψη;
Η επιχειρηματικότητα είναι κατ’ εξοχήν σε υψηλά ποσοστά στα αποτελέσματα των τεστ για τα ελληνόπουλα. Είναι κάτι σαν κληρονομία μέσα στο DNA μας όπερ και σημαίνει , ελευθερία , καινοτομία, δημιουργία. Όσο για την έρευνα δυστυχώς στην χώρα μας δεν έχει τόσες προοπτικές και χρηματοδότηση. Δύο τομείς κατά την ταπεινή μου άποψη, θα έπρεπε να συνυπάρχουν και να συνεργάζονται. Τα επαγγέλματα του μέλλοντος σύμφωνα με τις έρευνες των επιστημόνων είναι σε τρεις τομείς α) υπηρεσίες ψυχαγωγίας , β) πληροφορική και γ) «πράσινη ανάπτυξη».