“Κάθε πρώτος ζηλεύει το δεύτερο, τον παρείσακτο. Ο δεύτερος ζηλεύει τον πρώτο που ήρθε στον κόσμο. Το μοναχοπαίδι υποφέρει που είναι το μοναδικό παιδί της μητέρας του. Σε μια πολύτεκνη οικογένεια δεν είναι εύκολο να βρεις τη θέση σου. Δεν υπάρχει λύση. Όμως υπάρχει κάτι ακόμη χειρότερο: να σου έχουν κλέψει την παιδική ηλικία”.
Είτε από το ίδιο αίμα, είτε από καρδιάς το σίγουρο είναι πως τα αδέρφια μπορούν να έχουν μια σχέση ιδιαίτερη, που κυλά μέσα στα χρόνια με πολλά κοινά βιώματα, καταστάσεις και συναισθήματα. Τι είναι αυτό όμως που καθορίζει τη σχέση μεταξύ των αδερφιών και το πώς αυτή θα εξελιχθεί μέσα στα χρόνια;
Πάντα με ξάφνιαζε ο αριθμός μελετών που έχουν διεξαχθεί από ψυχολογικής άποψης και επικεντρώνονται στη σημασία της σειράς γέννησης.
Πρωτότοκο παιδί , “BorntoRebel” , γεννημένος για να πρωτοπορεί.
Τα μεγαλύτερα αδέρφια παρουσιάζουν ορισμένα χαρακτηριστικά με τα οποία ταυτίζονται πολλά άτομα:
- Γενικά είναι περισσότερουπεύθυνα και αποδέχονται με πιο ομαλό τρόπο τις αλλαγές μέσα στην οικογένεια.
- Συνήθως τα μεγαλύτερα αδέρφια είναι εκείνα που αντιμετωπίζουν τους γονείς όταν κάτι δεν είναι δίκαιο.
- Πολύ συχνά λένε ότι τα μεγαλύτερα αδέρφια παίρνουν περισσότερες αξίες από τους γονείς. Τα υπόλοιπα έχουν πιο επιεική αντιμετώπιση και μεγαλώνουν με λιγότερους κανόνες.
- Αυτό μερικές φορές μπορεί να κάνει το μεγαλύτερο παιδί να αποδεχτεί αυτές τις αξίες ή, όπως αναφέραμε και προηγουμένως, να διαφοροποιηθεί.
Μεσαίο παιδί, “στη γη του κανενός” ή αλλιώς το «παιδί σάντουιτς»
Ψάχνουν να βρουν τη θέση τους στην οικογένεια και γι’ αυτό το λόγο πολλές φορές αποζητούν την προσοχή. Δεν τους αρέσει η ιεραρχία και θα αντιδράσουν σε οτιδήποτε θεωρούν ότι είναι άδικο.
- Προσπαθούν να είναι εξαιρετικά σε κάτι, να είναι πιο έξυπνα από τα μεγαλύτερα ή από τα μικρότερα αδέρφια τους.
- Συνήθως θα προσπαθούν να δημιουργούν προσωπικές και συναισθηματικές σχέσεις, όπου θα θεωρούνται σίγουρα ισάξιοι, ελεύθεροι από κάθε κυριαρχία ή “ανώτερη” συμπεριφορά.
- τα μεσαία παιδιά μπορεί ακόμη να είναι μοναχικά, ή και να έχουν χαμηλή αυτοπεποίθηση καθώς συχνά αισθάνονται παραμελημένα.
- είναι όμως και συχνά, πιο ανοιχτόμυαλα και πρόθυμα να δοκιμάσουν καινούρια πράγματα.
«Το μωρό» , το μικρότερο παιδί μιας οικογένειας
- Μπορεί να γίνει το ανεξάρτητο παιδί με πολύ δυναμικό χαρακτήρα που προσπαθεί να φύγει από το σπίτι το συντομότερο δυνατό.
- Ή μπορεί να είναι το μικρό αγόρι ή κορίτσι που εξαρτάται ακόμη περισσότερο από τους γονείς και τα αδέρφια τους.
- πολλές φορές δεν τα παίρνουν σοβαρά, τους φέρονται απελπιστικά χαϊδευτικά, υπερπροστατευτικά και με επιείκεια.
- το μικρότερο παιδί θα φέρει πάντα τον τίτλο “ο μικρότερος στο σπίτι”.
Ας σταματήσουμε για λίγο να μιλάμε για το θέμα της σειράς γέννησης.
Όλοι γνωρίζουν ότι κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας και της εφηβείας τα παιδιά αγωνίζονται να προσδιορίσουν τη θέση τους μέσα στην οικογένεια.
Η ζήλεια αρχίζει να κάνει την εμφάνισή της κατά τις περιόδους αντιπαράθεσης και σε εξαιρετικά περίπλοκες καταστάσεις. Και, κατά κάποιο τρόπο, παραμένει μαζί μας για το υπόλοιπο της ζωής μας.
- Τα αδέρφια μάς βοηθούν να κοινωνικοποιηθούμε. Αυτή η πρόωρη κοινωνική κατάσταση μας βοηθά να μάθουμε να μοιραζόμαστε, να διαχειριζόμαστε έντονα συναισθήματα όπως την οργή ή τηζήλειακαι πώς να μπαίνουμε στη θέση κάποιου άλλου έτσι ώστε να αναπτύσσουμε το συναίσθημα της ενσυναισθησης.
- Υπάρχει πάντα κάποιος κοντά μας για να μοιραστούμε μια αμφίθυμη σχέση. Η αδελφική σχέση μπορεί να είναι περίπλοκη: ο χαρακτήρας σας μπορεί να μην συμβαδίζει με τις αντιλήψεις, τις αξίες ή τα όνειρα των αδερφών σας.
Ωστόσο, πολλές φορές το δέσιμο ανάμεσα στα αδέρφια είναι πιο δυνατό από τις διαφορές τους.
Αυτός ο δεσμός αίματος και η σύνδεση από παλιά γεγονότα και στιγμές κάνει τα αδέρφια να έρχονται πιο κοντά. Τα κάνει επίσης να απολαμβάνουν τις επανασυνδέσεις τους και αυτό οφείλεται στη συντροφικότητα της παιδικής ηλικίας που ξαναγεννιέται. Εάν η αγάπη επικρατήσει, η καλή σχέση συνεχίζεται ακόμη και μετά την ενηλικίωση.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα για τα περισσότερα αδέλφια είναι αυτό της «μοιρασιάς». Γι αυτό και την ώρα του μεγάλου μοιράσματος, αυτό της περιουσίας των γονιών, πολλά αδέλφια απομακρύνονται συγκρουόμενα βίαια, νιώθοντας αμφότερα αδικημένα.
Τα αδέλφια έχουν έρθει «απρόσκλητα» στη ζωή των αδελφών τους, και συνήθως αναστατώνουν, αλλάζουν τις ισορροπίες και τις συνήθειες.
Η αδελφική σχέση δεν είναι σε καμία περίπτωση δεδομένη, και πραγματικά, δεν καταλήγουν όλα τα αδέλφια να απολαμβάνουν μια ζεστή, αληθινή και μοναδικά κοντινή σχέση.
Αν όμως αυτό τελικά συμβεί, πρόκειται για μια συμμαχία τόσο μοναδική, βασισμένη στα χρόνια κοινής εμπειρίας και αναμνήσεων, που δύσκολα μπορεί κανείς να συναντήσει με άλλους ανθρώπους.
Ο ρόλος των γονιών είναι πολύ σημαντικός. Εάν δώσουν στα παιδιά τους τα απαραίτητα εφόδια και την κατάλληλη βάση, τότε θα έχουν τις δεξιότητες μεγαλώνοντας να καλλιεργήσουν αυτή την ανεπανάληπτη σχέση ζωής
Τα αδέρφια μας αποτελούν πηγή ένωσης και ισορροπίας που θα μένει μαζί μας για πάντα. Σε μια αδελφική σχέση όλοι έχουμε τις διαφορές μας, την τρέλα μας και τις ευθύνες μας.
Εάν νιώθετε ότι έχετε απομακρυνθεί με τα αδέρφια σας, μπορείτε να αναρωτηθείτε και να ξεκινήσετε να κοιτάτε να βρείτε ξανά τις ισορροπίες σας ξεκινώντας από τον εαυτό σας. Αφού κάθε σημαντική σχέση μόνο όφελος μπορεί να αποτελέσει για την βελτίωση του ίδιου μας του εαυτού. Ίσως ακόμη μπορείτε να αφήσετε στην άκρη τις διαφορές και να ανταμώσετε με μια νέα σχέση, βασισμένη στην ποιότητά σας ως ενήλικας.
Τα αδέρφια μοιράζονται εξάλλου κοινές μνήμες, κοινό παρελθόν, και αυτό είναι κάτι που όσο μεγαλώνουμε μοιάζει όλο και πιο σημαντικό για μας. Και παρά το γεγονός ότι κάποιοι μπορεί να έχουν πάρει διαφορετικά μονοπάτια στη ζωή, μπορούν πάντα να συναντιούνται στην ίδια διασταύρωση: την αγάπη.
ΕλίναΤρωγάδα
B.Sc. Ψυχολόγος Ψυχοθεραπεύτρια
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας παιδιών , εφήβων & ενήλικων
τηλ. Επικοινωνιας
2261020781